Aanbouw
Uw woning uitbreiden en/of verbouwen? Een aanbouw, zoals een serre, woonkeuken of een extra werkplek, kan vaak vergunningsvrij gerealiseerd worden. Er komt uiteraard meer bij kijken dan bij een bijgebouw, maar na de verbouwing heeft u wel extra woon- en leefruimte! Overweeg voor uw aanbouw een architect in de arm te nemen voor het beste resultaat!
Sinds de invoering van de Omgevingswet in 2024 is sprake van een Bouwactiviteit (technische) en een Omgevingaplanactiviteit (ruimtelijk). Voor aanbouwen is nu het Besluit Bouwwerken Leefomging (voor het technische deel) en het Omgevingsplan (ruimtelijke deel) belang. Aanbouwen zijn in de regel niet hoger dan 5 meter, en daarom voor wat betreft de Bouwactiviteit ook vergunningsvrij. Zolang gemeentes de ruimtelijke regels niet aanpassen, blijven de oude landelijke regels nog van toepassing. Via het Omgevingsloket kunt u erachter komen of de gemeente regels heeft aangepast. Ga naar Regels op de Kaart, zoek op adres, en vindt geldende documenten, waaronder het Omgevingsplan. Via plekinfo of de regels, of het zoekscherm (‘bouwen’ invullen), komt u uit op de regels voor bouwen.
Waar mag een vergunningsvrije aanbouw komen?
In het achtererfgebied:
- Achtertuinen, dus het gebied recht achter de woning
- Zijtuinen, vanaf 1 meter achter de voorgevel (parallel aan de weg)
- Als een achtertuin direct grenst aan het openbaar toegankelijk gebied, zijals bij een eindwoning zonder zijtuin, dan is de afstand van een aanbouw tot de erfgrens minimaal 1 meter
- Op de grond (dus niet óp een andere aanbouw of ondergronds)
Niet vergunningsvrij:
- Aanbouwen in zijtuinen die grenzen aan het openbaar toegankelijk gebied (bij een hoekwoning)
- In voortuinen
- Als het perceel ingewikkeld is, overleg dan even met de gemeente, voordat u een aanbouw maakt, dit voorkomt gedoe achteraf!
- Aanbouwen aan recreatiewoningen en woonwagens
- Voor monumenten en in het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden strengere regels, ga in overleg met de gemeente over de mogelijkheden!
Hoe groot mag een aanbouw zijn?
Oppervlak
- Het maximale oppervlak van alle bijbehorende bouwwerken is, bij een bebouwingsgebied:
- kleiner of gelijk aan 100 m²: 50 % van het bebouwingsgebied;
- groter dan 100 m² en kleiner of gelijk aan 300 m²: 50 m² plus 20% van het deel van het bebouwings-gebied dat groter is dan 100 m²;
- groter dan 300 m² : 90 m² plus 10% van het deel van het bebouwingsgebied dat groter is dan 300 m², tot een maximum van 150 m²;
Hoogte
- De maximale hoogte van een aanbouw is gelijk aan de begane grond laag, gemeten vanaf de bovenkant verdiepingsvloer, plus 30 cm (met een maximum van 5 meter)
- Buiten de 4-meter zone geldt: goothoogte maximaal 3 meter, nok/bouwhoogte maximaal 5 meter . Zie bijgebouwen
- Gemeten vanaf aanliggend maaiveld, zie wijze van meten;
- Een aanbouw staat altijd óp de grond!
Bouwdiepte (horizonaal vanaf gevel) en gebruik
- Als directe uitbreiding van de woningfunctie, in principe maximaal 4 meter diep
- De zone van 4 meter volgt met een off-set de gevel van het hoofdgebouw
- Let op: meten vanaf het oorspronkelijke hoofdgebouw en gemeten haaks op de gevel
- Aanbouw aan aanbouw is daarom beperkt mogelijk (tenzij functioneel ondergeschikt)
- Een dakterras op een aanbouw is niet vergunningsvrij!
- Het is zonder vergunning niet toegestaan een verdieping voor verblijf in een aanbouw te maken
Let op:
- Gemeentes kunnen vanaf 2024 de regels voor aanbouwen aanpassen (versoepelen of strenger maken). Deze regels zijn te vinden in het Omgevingsplan;
- Als het Omgevingsplan (bestemmingsplan) meer toelaat, zou u mogelijk meer vergunningsvrij kunnen bouwen! zie artikel 22.27 Omgevingsplan
- Het is verstandig uw plannen vooraf aan uw buren te tonen, zodat ze weten wat er gaat gebeuren
- Overleg bij twijfel met uw gemeente of doe de vergunningcheck
Rekenvoorbeeld:
- achtertuin/bebouwingsgebied: 90 m²
- al gebouwd een schuurtje: 21 m²
- aanbouw maximaal: 45 m² (50 % van 90 m²) minus 21 m² = 24 m²
Aanbouw met woonfunctie
- bepaal het bebouwingsgebied
- bereken hoeveel er al is bijgebouwd
- bereken hoeveel kan worden bijgebouwd
- projecteer maximaal oppervlak in 4-m zone *
- bepaal maximale hoogte in 4-m zone *
Binnen 4-meter zone:
- woonfunctie toegestaan
- maximale hoogte 30 cm boven verdiepingsvloer
Buiten de 4-meter zone rond het oorspronkelijke hoofdgebouw mogen aanbouwen en bijgebouwen alleen functioneel ondergeschikt zijn. De goothoogte is in de 4-meter zone maximaal 3 meter, de nokhoogte maximaal 5 meter. Zie bijgebouw
4-meter zone woonfunctie toegestaan
4-meter zone met woonfunctie


