Mantelzorgwoningen zijn de uitzondering op de regel. Normaal gesproken is het realiseren van een extra woning vergunningsplichtig, maar het realiseren van een Mantelzorgwoning is vergunningsvrij! Uiteraard onder voorwaarden. Een mantelzorgwoning kan bestaan uit een aparte woonunit op het achtererf van een woning. Maar het kan ook een zelfstandige woning in een bestaand gebouw of in een aanbouw zijn. De woning kan gebouwd worden voor de mantelzorg-verlener óf de mantelzorg-ontvangen. Een familieband is niet verplicht, maar meestal gaat het om een ouder die door verzorgd wordt door een kind. Belangrijk om vooraf vast te stellen of er sprake is van een mantelzorg-situatie.
Huisvesting in verband met mantelzorg: huisvesting in of bij een woning van één huishouden van maximaal twee personen, van wie ten minste één persoon mantelzorg verleent aan of ontvangt van een bewoner van de woning;
Mantelzorg: Intensieve zorg of ondersteuning, die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt geboden aan een hulpbehoevende, ten behoeve van zelfredzaamheid of participatie, rechtstreeks voortvloeiend uit een tussen personen bestaande sociale relatie, de de gebruikelijke hulp van huisgenoten voor elkaar overstijgt, en waarvan de behoefte met een verklaring van een huisarts, wijkverpleegkundige of andere door de gemeente aangewezen sociaal-medisch adviseur kan worden aangetoond.
Een Mantelzorgwoning is vergunningsvrij als de bovenstaande situatie van toepassing is.
Let op! Een mantelzorgwoning is vergunningsvrij als Omgevingsplanactiviteit. U moet voldoen aan de bouwtechnische eisen, en in sommige gevallen is wel een vergunning nodig voor de Bouwactiviteit. (bijvoorbeeld als er een constructie of brandcompartiment in een bestaand gebouw wijzigt).
Bij monumenten of in het beschermd stadsgezicht zijn de vergunningsvrije regels niet van toepassing!
Voor vrijstaande mantelzorgwoningen gelden dezelfde voorwaarden als voor andere vergunningsvrije bouwwerken. Dus, een mantelzorgwoning komt in het achtererfgebied, en voldoet aan de oppervlakte- en hoogteregels voor vergunningsvrij bouwen, zoals die ook gelden voor een bijgebouw. Uitzondering op de regels is dat een mantelzorgwoning, functioneel verbonden, op een grotere afstand dan 4 meter vanaf het hoofdgebouw mag staan. Dit is bij ‘gewone’ bijgebouwen anders. Een bijgebouw met een woonfunctie moet normaal gesproken binnen de zone van 4 meter vanaf het hoofdgebouw staan.
Buiten de bebouwde kom zijn de regels mogelijk net wat anders. Dit is te lezen het Omgevingsplan van de gemeente, meestal artikel 22.37-2. Het oppervlak mag meer zijn dan de standaard formule (maar alleen tot 100 m2), mits de unit verplaatsbaar is. In deze situatie is het verstandig om de gemeente even mee te laten kijken.
Als u kiest voor een mantelzorgwoning in een (legaal gebouwd) bestaand gebouw, dan is dat ook vergunningsvrij voor wat betreft de Omgevingsplan activiteit.
In alle gevallen moet u wel voldoen aan het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (voorheen Bouwbesluit), waarin de bouwtechnische regels staan. Soms is een vergunning nodig (Bouwactiviteit) omdat er een constructie wijzigt, bijvoorbeeld bij een muurdoorbraak. (zie verbouwen)
Let op! Als de mantelzorg situatie is beëindigd, mag de woning niet meer als woning gebruikt worden. Hou bij het maken van uw plannen dus rekening met een mogelijk tijdelijke situatie.
Omdat het om een flinke investering gaat is het verstandig altijd even met de gemeente te overleggen, zodat u niets over het hoofd ziet.
Gommers Houtbouw