Afwijken van het bestemmingsplan

Plannen die niet passen in het bestemmingsplan doorlopen een ander traject dan passende plannen. Afwijken van het bestemmingsplan is volgens de wet mogelijk, maar een gemeente hoeft er niet aan mee te werken.

Drie manieren om af te wijken van het bestemmingsplan:

1. Binnenplans afwijken van het bestemmingsplan:

In een bestemmingsplan zijn vaak al een aantal afwijkingsmogelijkheden opgenomen, zoals een afwijking met 10 % van de maximale goothoogte of een afwijking van 1 meter. Meestal zijn er voorwaarden verbonden aan een binnenplanse afwijking. De procedure is hetzelfde als die van een passend plan. Wettechnisch is dit een afwijking op grond van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 1º van de Wabo.

2. Afwijken van het bestemmingsplan via een ‘Kruimelgeval’:

De rijksoverheid heeft een aantal standaard afwijkingen benoemd Zie Bor Bijlage II art. 4. Dit zijn de zogenaamde Kruimelgevallen. Het zijn relatief kleine afwijkingen waarbij de gewone procedure voor een Omgevingsvergunning wordt gevolgd. (8 weken) Wettechnisch is dit een afwijking op grond van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 2º van de Wabo. Een voorbeeld van een dergelijke afwijking is een dakopbouw of een dakkapel aan de voorkant.

3. Buitenplans afwijken van het bestemmingsplan:

Plannen voor grote afwijkingen volgen een uitgebreide procedure die meer tijd in beslag neemt.  Zie Wabo. Voor een dergelijke afwijking moet u een zogenaamde ruimtelijke onderbouwing (laten) maken, een document met van allerlei onderzoeken, zoals geluidsonderzoek, flora&fauna, water, archeologie enz. De meeste gemeentes hebben een afwijkingenbeleid zodat bij afwijken voor iedereen dezelfde toetsingsregels gelden. Als u een plan heeft dat afwijkt van het bestemmingsplan is het verstandig direct in gesprek te gaan met de gemeente. Dan weet u snel of uw plan kans maakt. Veel gemeenten werken met een vragenformulier of een principeverzoek. U geeft dan met een globale tekening en korte omschrijving aan wat u wilt, de gemeente geeft een helder antwoord waar u als het goed is mee verder kunt. Omwonenden hebben meer mogelijkheid om bezwaar te maken en uw plan tegen te houden, dus overleg ook goed met uw buren. Wet technisch is dit een afwijking op grond van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 3º van de Wabo.

Let op: Het kan voorkomen dat bouwplannen niet binnen het bestemmingsplan passen, maar wel voldoen aan de regels voor vergunningvrij bouwen. In dat geval mag wel, zonder inspraak en vergunning, worden afgeweken van het bestemmingsplan. De landelijke regels “overrulen”  in zo’n  geval dus het gemeentelijke beleid. Zie vergunningsvrij bouwen